συρτός

συρτός
Ελληνικός χορός, αρχαίας προέλευσης που υπάρχει και σε διάφορες τοπικές παραλλαγές, ενώ τα βήματά του βρίσκονται στους περισσότερους ελληνικούς χορούς, έτσι ώστε μπορεί να θεωρηθεί ως βάση τους. Το ύφος, η μελωδία και τα βήματα ακόμα των διάφορων σ. διαφέρουν μεταξύ τους. Υπάρχει σ. στα δύο και στα τρία βήματα καθώς και σ. καλαματιανός. Ο ρυθμός του σ. είναι 2/4 ή 4/4 και στους καλαματιανούς 7/8. Τα βασικά βήματα του πανελλήνιου σ. είναι 6 και 6 βήματα στις παραλλαγές. Στην Κρήτη χορεύεται ο χανιώτικος σ., που έχει 11 βήματα που χορεύονται σε 12 χρόνους. Άλλοι σ. της Κρήτης είναι ο ηρακλειώτικος ή μαλεβυζιανός ή καστρινός (καστρινές όρτσες), ο απανωμερίτης κ.ά. Στη Χίο χορεύεται ο σ. μαστίχα, υπάρχουν όμως και πολλοί τοπικοί: πυργούτσικος, βολισσιώτικος κ.ά. Στην Κεφαλονιά χορεύεται ο σ. με δύο πάσσα (βήματα) κ.ά., στη Ζάκυνθο ο ζακυνθινός, ο σταυρωτός κ.ά., στην Κέρκυρα ο κερκυραϊκός, στη Λευκάδα ο λευκαδίτικος, στα νησιά του Αιγαίου, στα Δωδεκάνησα και στην Κύπρο ο συλιβριανός. Υπάρχουν ακόμα ο σ. της Ρόδου, της Σαλαμίνας, της Θράκης και πολλοί άλλοι.
* * *
(I)
-ή, -ό / συρτός, -ή, -όν, ΝΜΑ, και σουρτός, -ή, -ό, Ν [σύρω]
1. αυτός που σύρεται καταγής, αυτός που κατά κάποιο τρόπο μετακινείται έρποντας (α. «συρτό δίχτυ» β. «συρτὸν ζῷον» — η έχιδνα, Κυραν.)
2. το αρσ. ως ουσ. βλ. συρτός (II)
3. το θηλ. ως ουσ. βλ. συρτή
νεοελλ.
φρ. «συρτή φωνή» — η φωνή με την οποία παρατείνεται η προφορά των λέξεων
αρχ.
1. (για μέταλλα) αυτός που παρασύρεται από ποταμό («τὸ δὲ πεδίον θείου πλῆρές ἐστι συρτοῡ», Στράβ.)
2. φρ. «συρτὸς χιτών» — θεατρική εσθήτα με μακριά ουρά.
————————
(II)
ο, ΝΑ
είδος κυκλικού αλυσιδωτού χορού που χορευόταν στην αρχαιότητα και χορεύεται και σήμερα σε διάφορες παραλλαγές (α. «χόρεψαν συρτό και τσάμικο με εθνικές ενδυμασίες» β. «τὰς δὲ πατρίους πομπὰς μεγάλας καὶ τὴν τῶν συρτῶν πάτριον ὄρχησιν θεοσεβῶς ἐπετέλεσαν», επιγρ.).
[ΕΤΥΜΟΛ. Ουσιαστικοποιημένος τ. τού ρηματ. επιθ. συρτός (χορός) τού ρ. σύρω. Η λ. απαντά και στην αρχ. Ελληνική με τη σημ. αυτή σε έναν τ. σιρτῶν τής γεν. πληθ., ο οποίος μπορεί να προέρχεται είτε από λ. σύρτης είτε από λ. συρτός].

Dictionary of Greek. 2013.

Игры ⚽ Нужен реферат?

Look at other dictionaries:

  • συρτός — swept masc nom sg συρτός swept masc nom sg …   Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)

  • συρτός — ή, ό επίρρ. ά 1. αυτός που έρπει: Ήρθε συρτός και δεν έγινε αντιληπτός. 2. αυτός που σέρνεται: Τον έβγαλαν έξω συρτό. 3. «συρτή φωνή», αυτή που έχει διάρκεια και ακούγεται σαν να σέρνεται. ο είδος χορού …   Νέο ερμηνευτικό λεξικό της νεοελληνικής γλώσσας (Новый толковании словарь современного греческого)

  • συρτά — συρτός swept neut nom/voc/acc pl συρτά̱ , συρτός swept fem nom/voc/acc dual συρτά̱ , συρτός swept fem nom/voc sg (doric aeolic) …   Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)

  • συρτόν — συρτός swept masc acc sg συρτός swept neut nom/voc/acc sg συρτός swept masc acc sg …   Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)

  • συρτοί — συρτός swept masc nom/voc pl συρτός swept masc nom/voc pl …   Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)

  • συρτοῦ — συρτός swept masc/neut gen sg συρτός swept masc gen sg …   Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)

  • μακεδονικός — Συρτός χορός που χορεύεται κυρίως στην περιοχή της Πυλαίας και είναι γνωστός και ως χορός των Καπουτζήδων. Χορευτές και χορεύτριες σχηματίζουν ανοιχτό κύκλο με το μέτωπο προς το κέντρο και τα πόδια σε στάση προσοχής· τα χέρια συνδέονται από τον… …   Dictionary of Greek

  • συρτήν — συρτός swept fem acc sg (attic epic ionic) …   Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)

  • συρτῶς — συρτός swept adverbial …   Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)

  • χορός — Διαδοχικές κινήσεις του σώματος για σκοπούς αποκλειστικά καλλιτεχνικούς ή τελετουργικούς ή παιχνιδιού, με προκαθορισμένη τάξη και σύμφωνα με ένα ρυθμό, που δίνεται γενικά από τη μουσική. Ο χ. είναι από τα αρχαιότερα εκφραστικά μέσα, ίσως δεύτερο… …   Dictionary of Greek

Share the article and excerpts

Direct link
… Do a right-click on the link above
and select “Copy Link”